Een bijzondere politieke kwestie doet zich vanaf oktober 2019 voor tussen het gemeenteraadslid Selo Boxman van LIJST058 en de gemeente Leeuwarden.
Hieronder eerst een samenvatting van deze zaak, omschreven door dossier Liwwadders.
In oktober 2019 werd het raadslid Selo Boxman van de partij LIJST058 beschuldigd van het schenden van de integriteitsregels van de gemeenteraad van Leeuwarden. Boxman zou informatie hebben gedeeld met het Eindhovense ict-bedrijf Split Vision dat in conflict was geraakt met de gemeente Leeuwarden. De mailwisseling die door de raadsgriffier aan haar fractievoorzitter was verzonden stuurde zij namens haar fractie door aan het bedrijf.
LIJST058 wilde opheldering over het conflict en vroeg een reactie van Split Vision op de mail van de griffie. De partij was juist opgericht om dit soort zaken grondig te onderzoeken en om die reden was het een logische stap om verschillende partijen te raadplegen.
Hoewel het niet om een vertrouwelijke mail ging, werd de zaak hoog opgenomen, nadat de bewuste mail deel uitmaakte van de processtukken. De toenmalige gemeentesecretaris Reindert Hoek, de hoogste ambtenaar van de gemeente, vond dat burgemeester Buma in actie moest komen. De pas aangetreden burgemeester volgde zijn gemeentesecretaris en schakelde het advocatenbureau Capra in om de zaak te onderzoeken. Capra kwam niet tot een stevige aanklacht, anders dan dat Boxman op de lange tenen van een ambtenaar was gaan staan.
Maar het leed was toen al geschied. Een geschrokken en ontdane Boxman zag haar eer en goede naam aangetast en raakte tot haar schrik bovendien de steun van haar fractie kwijt. Zij besloot daarom de Leeuwarden politiek te verlaten. Het geschil tussen de gemeente Leeuwarden en het Eindhovense bedrijf Slpit Vision is nog altijd niet ten einde.
Hieronder deel 4 van een uitgebreide brief van de Leeuwarder Jorna over de zaak Selo Boxman aan de gemeenteraad.
De onderzoekster van Capra Advocaten had geschreven:
“Voor het doen van een onderzoek is het noodzakelijk dat sprake is van een integriteitsschending. De vraag die derhalve beantwoord moet worden is of van een dergelijk vermoeden jegens Otto van der Galiën, fractievoorzitter van Lijst058 sprake is op basis van de onderzoeksrapportage betreffende mevrouw Boxman.
Ter beantwoording van uw vraag heb ik het rapport nogmaals bestudeerd. Uit het rapport en in het bijzonder de verklaringen van ZWARTGEMAAKT komen onvoldoende aanknopingspunten naar voren om van een vermoeden van een integriteitsschending te kunnen spreken. Ik zie dan ook geen aanleiding om daar nader onderzoek naar te verrichten.”
Op zondag, 5 januari 2020 om 20.20 uur ontvangt de griffier een e-mail van professor Winter die hij meteen doorstuurt aan de burgemeester:
“Hoi, hierbij het advies van Winter. Gr.”
De heer Winter schrijft:
“Dag Frans, Bijgevoegd mijn advies. Dat luidt, kortweg, dat het de raad is die dient te reageren op alle vragen en suggesties van mw. Boxman. Bij vragen en/of een verzoek om nadere toelichting weet je me te vinden. En uiteraard: de beste wensen voor 2020! Het raadsjaar is in Leeuwarden al weer in stijl van start gegaan begrijp ik.
Gr. Heinrich”.
In zijn advies concludeert de heer Winter dat drie vragen aan de orde zijn:
- vragen aan de raad over zijn informatiepositie; is de raad van oordeel dat die informatiepositie voldoet aan de te stellen eisen, waarbij genoemd worden ‘eerlijke, openbare en transparante informatie’?
- een vraag over het instellen van en onderzoek naar de integriteit van het
handelen van de griffie; - een vraag over het instellen van een onderzoek naar de integriteit van het handelen van de portefeuillehouder.
Hij schrijft:
“De eerste vraag is een vraag aan de gemeenteraad en daarop dient de gemeenteraad te reageren. Er staan de raad daarbij meerdere bevoegdheden ter beschikking. Een lid van de raad kan mondelinge of schriftelijke vragen stellen aan het college ex art. 155 lid
1 Gemeentewet. Ook kan een raadslid toestemming van de raad vragen tot het houden van een interpellatie ex art. 155 lid 2 Gemeentewet. Een bevoegdheid die de raad daarnaast ter beschikking staat is het instellen van een onderzoek ex art. 155 a-f Gemeentewet, een raadsenquête. Uiteraard staat het de raad geheel vrij om te beoordelen of wel of niet sprake is van de noodzaak tot uitvoering van het door mw. Boxman gewenste onderzoek.
De tweede vraag gaat over een door mw. Boxman gewenst onderzoek naar de integriteit van het handelen van de griffie. Aangenomen mag worden dat mw. Boxman hier doelt op een onderzoek naar de griffier, immers hij is degene die verantwoordelijk kan worden gehouden voor het handelen van de griffie. Voor de uitoefening van het dagelijkse werkgeverschap van de griffier heeft de raad een werkgeverscommissie ex art. 83 Gemeentewet in het leven geroepen. Het ligt voor de hand dat deze werkgeverscommissie een besluit over de wenselijkheid van het uitvoeren van een onderzoek naar de integriteit van het handelen van de griffie voorbereidt en dat het
besluit daarover door de gemeenteraad zelf wordt genomen.
Met de derde vraag bedoelt mw. Boxman dat onderzoek moet worden uitgevoerd naar de integriteit van het handelen van de burgemeester. Hij is immers de portefeuillehouder die verantwoordelijk is voor bestuurlijke integriteit en die in die hoedanigheid opdracht heeft gegeven tot de uitvoering van het onderzoek door Capra advocaten. De vraag is wie dient te beslissen over de wenselijkheid van het uitvoeren van een onderzoek naar het handelen van de burgemeester. Het ligt niet voor de hand dat dit de burgemeester zelf kan zijn; immers dan beoordeelt hij zijn eigen handelen. Omdat het hier het handelen in een kwestie rond een raadslid betreft is het de gemeenteraad die dient te beslissen over de wenselijkheid van het uitvoeren van een onderzoek naar het handelen van de burgemeester in deze zaak. De raad zou daarbij een beroep kunnen doen op een ondersteunende rol van de Commissaris van de Koning ex art. 182 lid 1 sub c Provinciewet (“Het adviseren en bemiddelen bij verstoorde bestuurlijke verhoudingen in een gemeente en wanneer de bestuurlijke integriteit van een gemeente in het geding is”). Mijn conclusie is dus dat het uiteindelijk de gemeenteraad is die op alle door mw.
Boxman gestelde vragen en gegeven suggesties een reactie dient te geven. Uiteraard is het aan de raad zelf hoe die reactie wordt voorbereid. Het is niet ondenkbaar dat de werkgeverscommissie van de raad en het presidium daarbij een rol krijgen; ook inschakeling van de CdK kan, maar lijkt in dit geval wel een zwaar middel.”
Op 8 januari 2020 schrijft de griffier aan de leden van het presidium:
Beste mensen, U heeft via de app een melding gekregen over een extra bijeenkomst van het presidium op 15 januari van 17.00 tot uiterlijk 18.00 uur. Locatie: Nieuwe Zaal. Deze bijeenkomst heeft één agendapunt nl.: De vraag hoe de raad een vervolg wil geven aan de raadsvergadering van 18 december vorig jaar. In deze vergadering is door de vicevoorzitter een verklaring voorgelezen van Mevrouw Boxman. In de concept-besluitenlijst staat hierover het volgende genoteerd:
Na voorlezing van de verklaring van raadslid Boxman door de vicevoorzitter van de raad mw. Eline de Koning, wordt besloten het rapport te bespreken in aanwezigheid van raadslid Boxman. Rapport wordt dan opnieuw geagendeerd. In de verklaring van mevrouw Boxman wordt de raad o.a. gevraagd verschillende (integriteits-) onderzoeken te doen. We hebben inmiddels een externe deskundige, prof. H. Winter, advies gevraagd. Dit advies sluiten we bij deze mail bij, zodat u daar
alvast kennis van kunt nemen. Met vriendelijke groet,
Mede namens ZWARTGEMAAKT (vermoedelijk Eline de Koning),
Drs. F. (Frans) van der Heide| Griffier Afdeling Griffie
Op 15 januari 2020 stuurt de griffier een e-mail met een concepttekst voor het presidium aan de burgemeester, de vicevoorzitter van de raad tevens voorzitter van het presidium en de adjunct-griffier.
Dit bericht is niet openbaar gemaakt omdat op grond van artikel 3 van het Reglement van Orde gemeente Leeuwarden vergaderingen en verslaglegging van het presidium niet openbaar zijn. Diezelfde dag vindt van 17.00 uur tot 18.00 uur de extra vergadering van het
presidium plaats.
Omdat mevrouw De Koning de volgende dag een e-mail van de griffier ontvangt met een terugkoppeling van het besprokene in de vergadering van het presidium, kan worden aangenomen dat ze als voorzitter van het presidium niet aanwezig was bij deze vergadering. Deze e-mail is niet vrijgegeven omdat het persoonlijke beleidsopvattingen van de
griffier bevat.
Selo Boxman ontvangt op 16 januari 2020 van de griffier een e-mail, in afschrift aan de leden van het presidium, met als onderwerp: Bericht van het presidium
Geachte mevrouw Boxman, beste Selo,
Op 15 januari hebben we in het presidium gesproken over de vraag hoe de raad een vervolg wil geven aan de raadsvergadering van 18 december vorig jaar. In deze vergadering is het onderzoeksrapport van Capra aan de orde geweest. In dat rapport wordt verslag gedaan van het onderzoek naar uw handelen inzake de kwestie Split Vision. Dit debat is afgebroken nadat de vicevoorzitter van de raad uw verklaring over dit rapport heeft voorgelezen. Uw verklaring heeft zoveel vragen opgeroepen dat
de raad het debat niet zonder uw aanwezigheid verder heeft willen voeren. In het presidium is vastgesteld dat dit debat op een redelijke termijn een vervolg moet krijgen zodat de raad kan besluiten over de vragen die in uw verklaring naar voren zijn gebracht. Besloten is dit vervolgdebat te agenderen op 12 februari a.s. Voor het geval u op die datum niet aanwezig kunt zijn is 26 februari als alternatieve datum vastgesteld. Als u 12 februari niet aanwezig kunt zijn wilt u dat dan voor woensdag 5 februari melden bij de griffier? Als u vooraf nog contact wilt over hetgeen in het presidium is besproken of anderszins dan kunt u contact opnemen met de
vicevoorzitter van de raad.
Met vriendelijk groet, Namens het presidium,
Frans van der Heide, secretaris
De griffier rept met geen woord over het advies dat professor Winter van Pro Facto Selo Boxman, op dat moment nog steeds raadslid, heeft dit advies nimmer ontvangen. Vermoedelijk is in de vergadering van het presidium van 15 januari 2020 besloten om het advies professor Winter achter te houden en niet te delen met de overige raadsleden.
Op 12 februari 2020 stuurt de griffier een whatsappbericht aan de leden van het presidium met de mededeling: “u heeft van mij een mail ontvangen”. Dit e-mailbericht is niet vrijgegeven maar betreft vermoedelijk de agenda voor de eerstvolgende raadsvergadering die staat gepland op 26 februari 2020. Het Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad van de gemeente Leeuwarden schrijft namelijk voor, dat de agendacommissie minimaal 10 dagen voor de vergaderdatum de agenda vaststelt en publiceert.
Op de agenda voor de raadsvergadering van 26 februari 2020 zijn onder 3.1. Rapportage n.a.v. onderzoek naar een mogelijke integriteitsschending het onderzoeksrapport van Capra Advocaten, de begeleidende brief van de burgemeester van 5 december 2019 over de uitkomsten van het integriteitsonderzoek, het raadsbesluit geheimhouding en de verklaring van Selo Boxman als bespreekstukken geagendeerd.
Tot zover deel 4 van deze brief, WD.
Eerder verscheen: