Door CBS op Liwwadders.nl
In 2024 rookte 18 procent van de volwassenen, dronk 6 procent overmatig alcohol, en had 50 procent overgewicht. Vergeleken met tien jaar eerder is het aandeel rokers en overmatige drinkers gedaald, terwijl het aandeel mensen met overgewicht gelijk bleef. Mensen met een hbo- of universitaire opleiding roken gemiddeld het minst, en hebben ook minder vaak overgewicht. Dit blijkt uit nieuwe cijfers uit de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor 2024, van het CBS, in samenwerking met het RIVM, het Trimbos-instituut en Pharos.
Het aandeel rokers daalde van 26 procent in 2014 naar 18 procent in 2024. Het percentage volwassenen dat overmatig drinkt nam af van 10 naar 6 procent. Mannen die meer dan 21 glazen alcohol per week drinken, en vrouwen die meer dan 14 glazen drinken, tellen als overmatige drinker.
Doel minder rokers in 2040 nog niet in zicht
Het aantal rokers daalt al jaren, maar het doel van 5 procent rokers in 2040 is nog ver weg. In het Nationaal Preventieakkoord heeft de Rijksoverheid –samen met ruim zeventig maatschappelijke organisaties– doelen afgesproken over leefstijl voor een gezondere bevolking. Voor alcoholgebruik is een van de doelen dat in 2040 maximaal 5 procent van de volwassenen overmatig drinkt. Dat doel komt in beeld met 6 procent overmatige drinkers in 2024.
Meer mensen met ernstig overgewicht
Het 2040-doel voor overgewicht ligt op 38 procent, ernstig overgewicht (obesitas) zou moeten worden teruggebracht naar 7 procent. Het aandeel volwassenen met overgewicht is de afgelopen tien jaar echter ongeveer gelijk gebleven rond 50 procent. Het percentage volwassenen met ernstig overgewicht nam toe: van 13 procent in 2014 naar 16 procent in 2024.
Minder overgewicht en roken onder mensen met hbo- of universitaire opleiding
Overgewicht en roken hangen samen met het behaalde onderwijsniveau. Mensen van 25 jaar of ouder met basisonderwijs of een vmbo-diploma, hebben vaker overgewicht (65 procent) en roken vaker (21 procent) dan hbo’ers en universitair geschoolden (43 procent met overgewicht, 13 procent rokers).
Minder rokers en overgewicht bij mensen met hogere inkomens
Mensen van 25 jaar of ouder met een hoger inkomen roken minder dan 25-plussers met een lager inkomen. Dat komt voor een deel door het verschil in onderwijsniveau. Maar ook bij hetzelfde onderwijsniveau roken mensen met een hoger inkomen minder vaak dan mensen met een lager inkomen.
Ook overgewicht hangt samen met inkomen: mensen met een lager inkomen hebben in verhouding vaak overgewicht. Maar anders dan bij roken hebben de verschillen in overgewicht tussen mensen met hogere en lagere inkomens bijna helemaal te maken met een verschil in onderwijsniveau. Dat betekent dat er bij mensen met hetzelfde onderwijsniveau geen of bijna geen verschil is in overgewicht, of het inkomen nu hoog of laag was.
Bij overmatig alcoholgebruik zijn er geen verschillen naar onderwijsniveau of inkomen: 25-plussers drinken even vaak overmatig veel alcohol. Hun behaalde onderwijsniveau of inkomen maakt daarbij niet uit.
Het artikel Leefstijl en sociaaleconomische status gaat dieper in op de verbanden tussen leefstijl (dagelijks roken, overmatig alcoholgebruik, overgewicht, voeding, risicovolle seks en beweeggedrag) en sociaaleconomische status.