Dit stuk schrijf ik naar aanleiding van een brief van 13 november 2024 van de directie van Poiesz gericht ‘aan de directe buren van de nieuw te realiseren Poiesz supermarkt aan de Tjalke van de Walstraat in Koudum’ om op 2 december naar een informatie-avond te komen omdat – zo zegt de directie in de brief– “alvorens het plan daadwerkelijk ter inzage komt te liggen willen wij u bijpraten over de nieuwbouwplannen”. Dit- terwijl de verhuizing feitelijk nog geen voldongen feit is. Ik vind die verhuizing geen goed plan.
Al zo’n 2,5 jaar geleden heeft Poiesz aangegeven in Koudum een nieuwe supermarkt te willen bouwen aan het terrein aan de Tjalke van der Walstraat, tegenover verzorgingscomplex De Finke.
Ik geef het toe: toen ik er voor het eerst van hoorde was ik er voorstander van. Wauw, zo’n mooie grote supermarkt met veel uitgebreider assortiment en meer dan genoeg ruimte. Mooi!
Maar langzamerhand ben ik in gaan zien dat de verhuizing van ‘de Poiesz‘ van de Hoofdstraat naar de Tjalke van der Walstraat helemaal niet zo’n goed plan is. Uit allerlei onderzoek blijkt dat – met name in dorpen van de grootte van Koudum – de supermarkt een publiekstrekker is voor andere winkels. Zeker als toeristen deze plaatsen bezoeken. Aangekomen op camping de Kuilart even naar de super in het dichtstbij gelegen dorp en je ziet dat er nog meer winkels zijn. Prachtig. Maar dat gaat niet meer gebeuren als ‘de Poiesz’ verhuist.
Verhuizing van ‘de Poiesz’ heeft grote gevolgen voor de andere winkels. En dus voor de leefbaarheid van het dorp. Ruim 13 jaar geleden ben ik in Koudum komen wonen. En dat was mede omdat ik daarvoor één keer een vluchtig bezoekje had gebracht aan het dorp en getroffen was door de levendigheid van de Hoofdstraat; inclusief redelijk grote supermarkt. Een super, die tot op de dag van vandaag voor mij ruim voldoende assortiment biedt. Met overigens uitwijkmogelijkheden naar Workum, Balk of Stavoren als dat een keer niet zo is. Voor mij vielen Bakhuizen (kleinere supermarkt en bakker) en Elahuizen (helemaal geen winkels) af.
Misschien zullen de bakker, slager, groenteboer, fietsenmaker, bloemenwinkel en dagbestedingskoffiehuis niet direct omvallen als de supermarkt uit de Hoofdstraat verdwijnt. Maar je hoeft geen economie gestudeerd te hebben om te snappen dat zij dat in hun omzet gaan voelen; waardoor deze winkeliers zich op den duur wellicht toch gaan bezinnen op hun voortbestaan. De drogist is hen al voorgegaan en heeft een leegstaand pand achter gelaten. Er zullen maar weinig ondernemers zijn die nu in de leegstaande panden een winkel willen beginnen als de supermarkt uit de straat is verdwenen. Zo dreigt Koudum een ‘slaapdorp’ met een grote supermarkt te worden.
Ik weet het: er zijn voorstanders in het dorp voor een grotere ‘Poiesz‘. Maar als je aan iemand vraagt: “wil jij € 40.000 per maand verdienen”, dan zal het antwoord snel “ja” zijn. Totdat je hoort dat je daarvoor gedurende drie jaar, zeven dagen in de week in een mijn grondstoffen moet gaan delven. (Ik noem maar iets geks.) Zo moeten we ook de gevolgen voor het dorp bekijken bij de vraag: Wil je zo’n ‘mooie grote nieuwe supermarkt’? Em wat staat daar tegenover? Naar mijn mening een Hoofdstraat waar de levendigheid uit gaat. En daarmee gaat een kenmerkend element van Koudum verloren.
De verhuizing van ‘de Poiesz‘ is dus geen goed plan. Dat blijkt trouwens ook uit de 2.500 handtekeningen onder een protest tegen de verhuizing die in september 2023 al aan de gemeenteraad van Súdwest-Fryslan zijn aangeboden.
© Rob Goedhart