Door Gerard Jorna
Op 6 januari 2025 heb ik een formele melding gedaan aan de Commissaris van de Koning in Fryslân, Arno Brok. In mijn melding heb ik ernstige zorgen geuit over een mogelijke schending van de Gedragscode Integriteit burgemeester en wethouders 2024 door de burgemeester van Leeuwarden, Sybrand Buma.
De handelwijze van Sybrand Buma in het integriteitsonderzoek tegen het raadslid van GroenLinks Pim Astro vertoont ernstige tekortkomingen die niet in overeenstemming zijn met de Gedragscode Integriteit.
Specifiek heb ik de volgende punten gesignaleerd:
- Gebrek aan onafhankelijkheid en objectiviteit: Buma heeft geen onafhankelijk en objectief onderzoek uitgevoerd;
- Schending van het recht op wederhoor: Buma schond Astro’s recht op wederhoor;
- Vooringenomenheid: Buma trok voorbarige conclusies, zonder gedegen toetsing of bewijsvoering;
- Onjuiste en onvolledige informatievoorziening: Buma heeft de gemeenteraad misleid met onjuiste en onvolledige informatie;
- Valsheid in geschrifte en smaadschrift: Buma heeft mogelijk valsheid in geschifte gepleegd en ongefundeerde en schadelijke beschuldigingen gepubliceerd.
De gang van zaken in het onderzoek tegen Pim Astro vertoont opvallende overeenkomsten met de eerdere kwestie rondom het raadslid van Lijst058, Selo Boxman.
Op 22 juli 2022 heb ik de Commissaris van de Koning verzocht om het gedrag van Buma te toetsen aan de Gedragscode Integriteit burgemeester en wethouders 2016.
Ik had namelijk ontdekt dat Buma in het integriteitsonderzoek tegen Selo Boxman ernstig tekortgeschoten was. Er was sprake van:
- Valse aanleiding voor het onderzoek: Buma startte het integriteitsonderzoek tegen Selo Boxman eveneens naar aanleiding van een ongegronde melding van de griffier;
- Schending van wederhoor: Net als Pim Astro heeft Buma Selo Boxman geen eerlijke kans gegeven te reageren op zijn conclusies;
- Schending van de geheimhoudingsplicht: Buma heeft informatie die geheim had moeten blijven naar buiten gebracht;
- Manipulatie en machtsmisbruik: burgemeester Buma heeft integriteitsonderzoek ingezet om zijn eigen imago te versterken ten koste van raadsleden en het vertrouwen in het lokale bestuur.
Deze parallellen schetsen een consistent patroon van schendingen van de Gedragscode, wat ernstige vragen oproept over het integriteitsbewustzijn van burgemeester Buma.
De patronen laten zien dat het hier niet gaat om een eenmalige fout, maar om een structurele werkwijze die ingaat tegen alle beginselen van behoorlijk bestuur en fatsoen.
De melding is bijzonder relevant in het kader van de herbenoemingsprocedure voor burgemeester Buma. Commissaris van de Koning Brok heeft een belangrijke rol in het beoordelen van de geschiktheid van Buma voor een nieuwe ambtstermijn. De signalen die ik heb aangedragen wijzen erop dat Buma’s handelen structureel in strijd is met de Gedragscode Integriteit. Dit heeft niet alleen impact op de betrokken raadsleden en degenen die zullen volgen, maar ook op het aanzien van het ambt van burgemeester.
Een herbenoeming van Buma zonder een grondig onderzoek naar zijn handelen zou het vertrouwen in de gemeentelijke democratie ernstig schaden.
Ik heb de Commissaris daarom verzocht om een zorgvuldig onderzoek in te stellen en mij op de hoogte te houden van de voortgang.
Geraadpleegde bronnen:
- 22 januari 2025 – Lijst van ingekomen stukken van de gemeenteraad van Leeuwarden: Melding aan de Commissaris van de Koning d.d. 6 januari 2025: Schending gedragscode door de burgemeester van Leeuwarden in de kwestie Pim Astro;
- 11 juli 2022 – Lijst van ingekomen stukken van de gemeenteraad van Leeuwarden: Brief aan de Commissaris van de Koning in Fryslân d.d. 11 juli 2022: Verzoek om de gedragingen van de burgemeester van Leeuwarden in het dubieuze en politiekgemotiveerde integriteitsonderzoek tegen het voormalig raadslid van Lijst058 Selo Boxma, te doen toetsen aan de Gedragscode Integriteit burgemeester en wethouders in de gemeente Leeuwarden 2016.