Door Gerard Jorna
Op 27 januari 2025 heb ik een melding gedaan bij de Commissaris van de Koning in Fryslân van een mogelijk ambtsmisdrijf gepleegd door burgemeester Sybrand Buma van Leeuwarden.
Eerder had ik Commissaris van de Koning gemeld dat Buma de gedragscode heeft geschonden met zijn valse beschuldiging van het raadslid van GroenLinks Pim Astro van een schending van de bestuurlijke integriteit. Daarbij heb ik aangegeven dat Buma zich mogelijk ook schuldig had gemaakt aan valsheid in geschrifte bij het opstellen en ondertekenen van een samenvattend verslag van een gesprek dat hij en de griffier Frans van der Heide hadden met Pim Astro.
Uit documenten en correspondentie blijkt dat het verslag, dat zou dateren van 11 juli 2024, op een later moment is gewijzigd en ondertekend.
In een reactie van 19 december 2024 op de klacht die ik eerder had ingediend tegen burgemeester Buma, bevestigt locoburgemeester Hein de Haan dat Pim Astro het verslag pas op 15 juli 2024 heeft ondertekend. Dit roept ernstige twijfels op over de juistheid van de dagtekening en suggereert dat sprake is van antedatering – een vorm van valsheid in geschrifte, dat strafbaar is gesteld in artikel 225 van het Wetboek van Strafrecht.
Het betekent dat op locoburgemeester De Haan de plicht rust om aangifte te doen van een dergelijk strafbaar feit, conform artikel 162 van het Wetboek van Strafvordering. Zijn nalaten om dit te doen zou kunnen neerkomen op plichtsverzuim.
Valsheid in geschrifte door burgemeester Buma moet worden beschouwd als een ambtsmisdrijf omdat hij dit pleegt in zijn functie van openbaar ambtsdrager. De wet stelt dat ambtenaren extra verantwoordelijkheid dragen en zwaarder kunnen worden gestraft wanneer zij in functie strafbare feiten plegen. Het samenvattend gespreksverslag van 11 juli 2024 is een bestuurlijk document met juridische betekenis. Door het document onjuist te dateren en achteraf aan te passen, kan worden gesproken van opzettelijke misleiding dat onder artikel 225 van het Wetboek van Strafrecht valt.
Aangezien dit niet alleen gevolgen heeft voor het raadslid Astro, maar ook voor het functioneren van de gemeenteraad en het vertrouwen in het gemeentebestuur, is deze handeling niet slechts een administratieve fout maar een getuigenis van minachting voor de bestuurlijke integriteit.
Locoburgemeester De Haan had en heeft de plicht om aangifte te doen van dit strafbare feit, wat hij heeft nagelaten. Dit kan worden aangemerkt als mogelijk plichtsverzuim en een schending van de Gedragscode Integriteit burgemeester en wethouders 2024 waar staat dat “politieke ambtsdragers de verantwoordelijkheid moeten nemen die met de functie samenhangt en bereid moeten zijn verantwoording af te leggen. Zij dienen zich aan de wetten en regels te houden en zeker in het geval zij zelf verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming daarvan. Zonder dat zal het vertrouwen in de democratische rechtsstaat worden ondermijnd en het draagvlak voor de naleving van de wetten en regels verdwijnen.”
Met deze melding heb ik de Commissaris van de Koning verzocht:
- een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken rondom het samenvattend verslag van 11 juli 2024;
- te beoordelen of burgemeester Buma en locoburgemeester De Haan zich respectievelijk schuldig hebben gemaakt aan een ambtsmisdrijf en het niet nakomen van zijn aangifteplicht en
- indien nodig, de zaak over te dragen aan het Openbaar Ministerie voor verder onderzoek en mogelijke vervolging.
De zorgvuldigheid van bestuurlijke processen en de integriteit van het gemeentebestuur staan hier op het spel. Het is nu aan de Commissaris van de Koning om te handelen en het vertrouwen in het bestuur van Leeuwarden te herstellen.
Geraadpleegde bronnen:
Lijst van ingekomen stukken van de gemeenteraad van Leeuwarden d.d. 29 januari 2025:
- Klacht tegen de burgemeester van Leeuwarden wegens het vals beschuldigen van het raadslid van GroenLinks van een schending van de bestuurlijke integriteit d.d. 18 november 2024;
- Reactie locoburgemeester op klacht tegen burgemeester d.d. 19 december 2024;
- Melding aan de Commissaris van de Koning in Fryslân van een schending van de gedragscode door de burgemeester van Leeuwarden in de kwestie Pim Astro d.d. 6 januari 2025;
- Melding van een mogelijk ambtsmisdrijf, gepleegd door de burgemeester van Leeuwarden Sybrand Buma en plichtsverzuim van locoburgemeester Hein de Haan om daarvan aangifte te doen d.d. 27 januari 2025.