(tekst: CPB)
De plannen uit de Miljoenennota voor 2024 die het demissionaire kabinet op Prinsjesdag presenteerde, leiden tot een koopkrachtverbetering van de lagere inkomens. Daarmee wordt een toename van het aantal personen onder de armoedegrens voorkomen en daalt het aantal kinderen in armoede. Omdat de maatregelen gedekt worden door lastenverzwaringen blijft het overheidstekort onveranderd ten opzichte van de raming in augustus. Dat blijkt uit de Macro Economische Verkenning 2024, die het Centraal Planbureau (CPB) op 19 september heeft gepubliceerd.
De verhoging van het kindgebonden budget, de huurtoeslag, de arbeidskorting en de bijstand voorkomen dat de armoede in 2024 oploopt. Het aantal personen onder de armoedegrens komt in 2024 uit op 830.000 (4,8% van de bevolking). In de concept-Macro Economische Verkenning (cMEV) in augustus raamde het CPB dit aantal op 990.000 personen (5,7% van de bevolking). De armoede onder kinderen daalt als gevolg van de nieuwe maatregelen van 6,2% in 2023 naar 5,1% in 2024. In de cMEV werd dit percentage op 7,0% geraamd. De daling van de kinderarmoede komt doordat de verhoging van het kindgebonden budget alleen ten goede komt aan huishoudens met kinderen.
Koopkracht
Door het koopkrachtpakket verbetert de koopkracht van de onderste twee inkomensgroepen (huishoudens tot een bruto-inkomen van 47.000 euro) ten opzichte van de cMEV. Tegelijkertijd worden lasten verzwaard om de budgettaire kosten van de maatregelen te dekken. Deze lastenverzwaring slaat vooral bij hogere inkomens neer, waardoor hun koopkracht minder stijgt dan eerder geraamd. Per saldo blijft de mediane koopkrachtstijging in 2024 daarom vrijwel gelijk ten opzichte van de cMEV (1,8%) en worden de verschillen tussen de inkomensgroepen minder groot.
Overheidsfinanciën en bbp-groei
Het overheidstekort blijft ongewijzigd ten opzichte van de voorgaande raming, omdat de extra uitgaven worden gedekt door lastenverzwaringen. Het overheidstekort komt in 2024 uit op 2,4% van het bruto binnenlands product, gelijk aan de cMEV. De verwachte economische groei voor 2024 bedraagt 1,5%, 0,1% hoger dan in de cMEV geraamd.
| 2023 | 2024 | Verschil 2024 tov cMEV | |
| Bbp-groei (in %, per jaar) | 0,7 | 1,5 | 0,1 |
| Werkloosheid (% beroepsbevolking) | 3,6 | 4,0 | 0,0 |
| Koopkracht (mediaan, %, per jaar) (a) | -1,1 | 1,8 | -0,1 |
| Armoede in personen (in %) (a) | 4,8 | 4,8 | -0,9 |
| Overheidstekort (in % bbp) | 1,6 | 2,4 | 0,0 |
(a) koopkracht en armoede berekend met de alternatieve cpi, die vanaf 2021 rekening houdt met vertraagde doorwerking van de energieprijzen als gevolg van bestaande energiecontracten.