Categorieën
Cultuur Fryslân Kunst Natuur en milieu Overpeinzingen uit Koudum

IN MEMORIAM BOWE ROODBERGEN (1954-2024)

Dat was heel naar schrikken. Belde de Leeuwarder Courant ons op met de vraag of de krant een foto van Bowe Roodbergen van onze website mocht gebruiken. “Daar staat hij namelijk zo mooi op.” Daarna vertelde de medewerker dat de krant een stukje over Bowe wilde plaatsen omdat hij op vakantie in Andorra was overleden. Die mededeling dreunt nu nog na, nu ik uren later dit stukje schrijf.

Wij kenden Bowe nog maar een paar jaar. Het eerste contact moet zijn geweest toen we nog niet zo lang in Koudum woonden en we een deel van ‘Slikwerk’ deden, die prachtige atelieroute van Het Bildt. Het moet net vóór coronatijd zijn geweest dat we zo bij Atelier ElBow van Bowe Roodbergen en Ellen Floris kwamen. Hun huis met atelier en galerie ligt midden in het Bildtse landschap aan de Nieuwebilddijk in Sint Annaparochie. Aan de achterkant heb je een heerlijk uitzicht op de zeedijk in de verte, met geweldige wolkenluchten. Geen wonder dat Ellen die zo graag fotografeert.

Werk van Bowe Roodbergen en op de achtergrond foto’s van Ellen Floris in Galerie Lytse Skientme, mei 2022.

Van Bowe vielen ons vooral de lichtobjecten op, de wandlampen en de staande lampen. “Deze lampen maakte Bowe Roodbergen van natuurlijke materialen als papier en bamboe. Met vaste hand en engelengeduld sneed hij geometrische, sobere en ritmische vormen uit het materiaal waardoor het licht kan schijnen.” De voorgaande twee zinnen nam ik bijna letterlijk over van de website van Galerie Lytse Skientme, onze galerie waar Bowe Roodbergen en zijn partner Ellen Floris in 2022 exposeerden. Het enige wat ik veranderde: de werkwoordsvormen die nu in de verleden tijd staan. En dat doet pijn.

Werk van Bowe Roodbergen in galerie Lytse Skientme, mei 2022.

Bij de opening van de expositie in mei 2022 noemde ik Ellen en Bowe “eigenzinnige kunstenaars”, maar eigenzinnig zijn natuurlijk alle kunstenaars. “Van hun werk”, dat kon ik eerlijk zeggen, “was ik van meet af aan zo’n beetje sprakeloos”. Over de lampen die Bowe bij ons exposeerde: “Het zijn kokerlampen, gemaakt van natuurlijke materialen: een koker van stevig papier met pootjes van bamboe en bij de één een onderstel van hout, de ander staat in steentjes. Voor die lampen, maar ook voor het abstract-geometrische werk moet je behalve een vaste hand ook oneindig veel geduld hebben. De ritmische patronen, in papier uitgesneden, zijn subtiel en ingenieus uitgevoerd, met oog voor detail en perfectie.”

In de maand vóór de expositie in Koudum kwamen we Ellen en Bowe toevallig tegen bij een optreden van Wende in de Neushoorn in Leeuwarden. Toen, net als bij ons bezoek aan ElBow en later ook weer bij de opening van de expositie in Koudum, viel het ons op dat Ellen en Bowe niet alleen ‘eigenzinnige kunstenaars’ zijn, maar vooral ook zulke heerlijk aardige en enthousiaste mensen. Bij dit stel had je al gauw het idee dat je ze al jaren kent.

Abstract geometrisch werk van Bowe Roodbergen in museum Martena, augustus 2023. © Jelle van der Meulen

Natuurlijk zagen we vorig jaar in museum Martena in Franeker de solo-expositie van Bowe Roodbergen. Zijn werk, zowel het abstract-geometrisch werk in het platte vlak, als de driedimensionale lichtobjecten kwamen daar prachtig uit. Het werk had meer ruimte dan het kon krijgen in onze bescheiden galerie, en nog meer waren daardoor de rust, stilte en schoonheid van het Friese platteland herken- en voelbaar in het werk, hoe abstract ook weergegeven.

Werk van Bowe Roodbergen in museum Martena, augustus 2023. © Jelle van der Meulen

Twee weken geleden, op woensdag 12 juni kregen we nog een mailtje, van “Ellen en Bowe”, maar duidelijk geschreven door Bowe:

“Lieve vrienden & familie,

Wij maken ons zorgen over de klimaatveranderingen. En met de nieuwe regering zijn die zorgen er helaas niet minder op geworden. Ellen en ik zijn enthousiast over het idee van The Climate Chain. Een ketting van mensen langs de hele Nederlandse kust. Wat een mooie, verbindende actie! Op deze manier laten zien dat we vinden dat er iets moet gebeuren. Zelf kan ik er helaas niet bij zijn, maar Ellen wel. Zij gaat in het rood gekleed naar de dijk.

Doe jij ook mee, doen jullie ook mee? Meld je dan aan bij www.theclimatechain.nl/meedoen.
Met hartelijke groeten,
Ellen en Bowe

Het mailtje was voor ons precies het kleine zetje dat nodig was om op zondagmiddag 23 juni ook in het rood op de dijk te gaan staan. Niet bij Zwarte Haan, waar Ellen ongetwijfeld stond, maar bij Harlingen. En we vroegen ons op die dijk nog af: waar zou Bowe zijn dat hij niet bij deze “mooie, verbindende actie” kon zijn?

Bowe Roodbergen vertelt enthousiast over zijn werk bij de opening van de expositie in galerie Lytse Skientme, mei 2022.

Dat bleek dus in Andorra te zijn en daar is hij helaas maandag 24 juni tijdens een wandeling in het bergachtige gebied verongelukt. Ik kijk naar afbeeldingen van zijn fascinerende lampen en zie de lichtheid en de rust. Maar ik voel nu even zwaarte, vooral als ik daarbij speciaal aan Ellen denk.

© Jelle van der Meulen

.