Gert Schouwstra van de ChristenUnie keert niet terug in de raad van Súdwest. Als voormalig lid van de enquêtecommissie Empatec, zegt hij: ‘Maar alleen al het uitvoeren van de enquête heeft een helend effect gehad.’ En over de sanering van het sociaal domein: ‘Het probleem was dat de gemeente zelf niet mee professionaliseerde.’
Hoe kijk je terug op je rol als lid van de enquêtecommissie Empatec?
Dat was wel een hele leuke periode. Ik heb daar een aparte blog over geschreven. Het was erg verfrissend om diep in de organisatie te kunnen kijken. Natuurlijk vind je dan dingen waar je minder blij van wordt. Maar alleen al het uitvoeren van de enquête heeft een helend effect gehad. We merkten dat zodra we de vinger op een zere plek legden er een soort schokeffect was waarbij de organisatie het probleem gelijk ging oppakken, zonder de resultaten van ons onderzoek af te wachten. Toen wij ons eindrapport presenteerden was er al heel veel verbeterd.
Ik was geschokt door de oud-wethouder die haar ambtenaar voor de bus gooide en dingen als feiten presenteerde die gewoon niet klopten. Dat was voor ons achteraf gemakkelijk na te gaan. Ik weet niet waarom ze dat deed, wel werd duidelijk dat het niet was gebaseerd op informatie uit de organisatie. Het is wel treffend dat alle leden van de enquêtecommissie niet in de Raad zijn teruggekeerd, misschien moeten we met ons vijven maar een adviesbureautje oprichten, want de samenwerking was prima.
Welk vraagstuk heeft de laatste vier jaar onvoldoende aandacht gehad in Súdwest? En hoe kan dat vraagstuk weer (of beter) op de politieke agenda komen?
Ik vind de sanering van het sociaal domein wel een punt waarop we zouden moeten terugkomen. We hadden een goedlopend systeem met heel veel kleine aanbieders die bijna allemaal goed hun best deden. Ze hadden allemaal veel geïnvesteerd in professionalisering van hun organisatie en de kwaliteitsmanagementsystemen die de gemeente verplicht stelde. Er werd bij deze open-house constructie een professionele opdrachtnemersrol geëist en dat was goed. Het probleem was dat de gemeente zelf niet mee professionaliseerde. Als je als zorgpartners samenwerkt in een keten en bijvoorbeeld een ISO 9001 kwaliteitssysteem vraagt, dan moet je de gemeentelijke organisatie ook zo inrichten. En dat is nooit gebeurd.
Vervolgens kwamen er problemen omdat de gemeente niets kon met de feedback van de kleine zorgaanbieders, ze hadden eenvoudig de mensen en de kennis er niet voor. In de Raad mocht ik niet meepraten omdat mijn vrouw een van deze kleine zorgaanbieders was. En toen kwam het voorstel om het aantal aanbieders te beperken tot drie of vier. Ik hoor de wethouder nog zeggen dat er geen gevolgen zouden zijn voor de kleine aanbieders, want alle handen zouden nodig blijven en zij zouden dan als onderaanbieder gecontracteerd worden. En dus ging de Raad daarin mee. Een half jaar later kregen we van de juristen te horen dat het mee laten doen van kleine aanbieders allemaal niet afdwingbaar was, iets waar ik zelf nog steeds grote twijfels over heb. Maar toen was het al te laat. Veel kleine zorgondernemers zijn gestopt en wat anders gaan doen. Gelukkig is er veel werk in deze tijd en hoeft niemand stil te zitten. Terugdraaien is ook niet mogelijk, want dan zou je alles weer van de grond moeten opbouwen. Maar het blijft jammer.
Súdwest-Fryslân kenmerkt zich door een gematigd politiek klimaat. In hoeverre ben jij het met deze uitspraak eens dan wel oneens?
Ik ben het daar voor 100% mee eens. Het gaat in SWF om de inhoud en niet om de politieke ideologie. Dus als iemand een goed voorstel doet, stem je voor en doe je met elkaar je best om het te verbeteren als dat mogelijk is. Dat is al vanaf het ontstaan van de gemeente zo en ook in het belang van de burgers. Ik vermoed zomaar dat ook de nieuwe partijen daar snel aan zullen wennen.
Gert Schouwstra deel 1: https://www.brekt.nl/gert-schouwstra-blikt-terug-1/