Bart Heinsbroek, leerkracht groep 7/8 van CBS de Skutslús uit Stavoren is doorgedrongen tot de finale van Filmleraar van het Jaar 2024-2025. Hij kwam als beste kandidaat uit de regionale voorrondes van de noordelijke provincies Drenthe, Friesland en Groningen. In de finale ontmoet Heinsbroek filmleraren uit de vijf andere landelijke regio’s.
STEMMEN OP FILMLERAAR BART HEINSBROEK KAN VIA:
https://filmeducatie.nl/filmleraarvanhetjaar
Wanneer en op welke wijze kwam jouw ontwikkeling als filmleraar tot stand?
Vorig jaar had ik een fanatieke leerling in de klas, die hard moest werken voor school en thuis wilde oefenen. Haar moeder wilde ook wel helpen, maar de rekenstrategieën zijn in de laatste twintig jaar dusdanig veranderd dat het eerder zorgde voor frustratie, dan voor begrip. Toen ben ik korte filmpjes gaan maken om de moeder te laten zien hoe ze het haar dochter uit moest leggen. Dat sloeg aan en zo kwam ik op het idee om filmpjes te maken waar alle stof in samengevat werd. Kort, bondig, duidelijk, maar ook leuk om naar te kijken. Altijd beginnen met een grapje, anekdote of sketch als opening, maar ondertussen haal ik daar voorkennis mee op, zodat de leerlingen ‘aan’ staan als het echte werk aan bod komt. Nu is dat uitgegroeid tot een YouTube-kanaal: https://www.youtube.com/@meesterbart waar bijna 600 abonnees van de Antillen tot in de Zuidwesthoek de filmpjes bekijken. Mijn abonnees zijn momenteel vooral leerkrachten die de filmpjes gebruiken als huiswerk/samenvatting vlak voor de toetsen.
Hoe luiden de eerste reacties toen je het eerste didactische filmpje tot stand bracht? Reactie 1: van ouders … Reactie 2: van leerlingen … Reactie 3: van collega’s …
Reacties van ouders: die zijn overwegend enthousiast, omdat ze nu hun kinderen kunnen helpen, zonder de frustratie dat ze elkaar niet begrijpen. Het bereidt kinderen voor op het huiswerk op de middelbare school, maar op een laagdrempelige manier.
Reacties van leerlingen: in groep 7/8 beginnen de kinderen natuurlijk te puberen, maar ik merk dat ze heel trots op me zijn! Ze zijn nieuwsgierig naar de analytics; de gegevens die je kunt bekijken als beheerder van een YouTube-kanaal. De grap is dat ze hiermee onbewust al hard aan het werk zijn aan het inzicht in grafieken. Het gebeurt bijna elke keer dat, als ik ’s avonds om 11 uur een video upload, er minstens één leerling om half 9 zegt: ‘leuk filmpje, meester! Ik heb het vanochtend al bekeken voor ik naar school ging!’
Reacties van collega’s: mijn duo-collega van vorig jaar deed de opleiding voor rekencoördinator en was heel enthousiast over de filmpjes. Dat vond ik een groot compliment, want zij was immers de expert qua inhoud!
Gebruik je filmpjes dagelijks in de klas of wekelijks? Verklaar a.ub.
Ik probeer elke week ongeveer twee filmpjes te maken. Hierbij werk ik volgens bestaande methodes voor rekenen, natuur, geschiedenis en aardrijkskunde. De stof uit die filmpjes vat ik samen en vertel ik op een eigen speelse manier. Vóór een toets deel ik de linkjes met ouders via de schoolapp (Parro). Dan is het aan de leerling wat hij nodig heeft; van de ene leerling weet ik dat hij de doelen behaalt zonder ernaar om te kijken, dat vind ik prima. Van andere leerlingen weet ik dat ze twee keer per dag een samenvatting bekijken en het daarna nog een uur oefenen met hun ouders.
Op welke wijze is het toepassen van filmpjes een verrijkende werkvorm?
Het fijne van de filmpjes is dat de leerlingen op hun eigen tempo in hun eigen tijd kunnen oefenen. Ze zitten thuis aan de keukentafel met vader of moeder voor de iPad en gaan daarna aan de slag. Zonder dat ze per se tot 10 uur moeten doorwerken, of juist moeten stoppen, omdat er een andere les op het programma staat.
Waar de vakjury van filmleraar van het jaar heel enthousiast over was, is het feit dat ik de wereld het lokaal inhaal met mijn filmpjes. Ik werk in Stavoren, daar houdt het IJsselmeer op en begint de wereld. Ik vertel graag anekdotes in mijn lessen. Maar als ik vertel: ‘mijn vader zei aan de keukentafel altijd: 15? 15 wat? 15 appels? 15 peren?’ maakt dat weinig indruk. Maar als mijn vader via Whatsapp een filmpje stuurt waarin hij precies hetzelfde zegt, weten de leerlingen dat over 80 jaar nog steeds!
Zo krijgen we ook minimaal eens per maand videopost van mijn zus, die sinds dit schooljaar docente Engels is op een MBO-school in Noord-Holland. Zij miste het contact met tieners. ‘Ik heb een lokaal vol voor je’, grapte ik. Nu stuurt ze ons leestips of vertelt ze ons over Engelse gebruiken, en schrijven mijn leerlingen haar briefjes over boeken van Engelse schrijvers die ze zo leuk vinden. Maar ondertussen lezen mijn leerlingen uit groep 7 al Engelse boeken van 200 pagina’s van kaft tot kaft uit. En op de verjaardag van ‘Juf Engels’ hebben we dat gevierd met een high tea, rekenles over feet en inches met filmpje!: https://www.youtube.com/watch?v=YUEKPfMYKAA en een toets Engels waar de leerlingen allemaal prachtige cijfers op haalden. Door film hebben we er nu gewoon een gratis leerkracht bij die de leerlingen véél beter kan motiveren dan ik zelf kan!
Met betrekking tot welke vakken is film zeer goed toepasbeer en waarom? Leg a.u.b. ook uit met betrekking tot een of twee vakken film minder goed werkt als werkvorm.
Film is voor alle vakken toepasbaar. Alleen schrijfopdrachten en lessen uit de taalmethode zal ik niet snel in een video gieten. Op mijn kanaal staan filmpjes over spelling, rekenen, leesmotivatie… Maar bij vakken als geschiedenis, aardrijkskunde en natuur komt het pas écht tot zijn recht! Door film kun je de wereld in de klas halen en ze dingen laten zien die je in de klas niet snel zou doen. Ik heb dit jaar een dyslectische leerling in de klas die ook heel blij is dat ze kan leren via film, in plaats van zich door lange samenvattingen te worstelen.
Op welke wijze gaat jouw school het gebruik van film in de klas verder ontwikkelen?
Ik krijg heel veel ruimte om film in te zetten als extra. Ik probeer natuurlijk mijn collega’s te enthousiasmeren om ook filmpjes te delen en ik zie dat sommige collega’s uit zichzelf al veel videomateriaal delen met bijvoorbeeld ouders. Dat is misschien een voordeel van de coronaperiode; leerkrachten van basisscholen kunnen behoorlijk goed met de camera van hun telefoon overweg.
Met mijn werkgever (Stichting Nije Gaast) ben ik bezig om via de ICT-coördinatoren de kennis en vaardigheden voor videobewerking bij alle scholen naar binnen te krijgen. Ik mag daar zelf over komen vertellen en hoop zo uiteindelijk al mijn collega’s enthousiast te maken om iets met film te doen. We hebben sinds deze zomer allemaal een prachtige laptop waar we mee aan het werk kunnen, laten we die ook goed gaan gebruiken!
Wiebe Dooper