Door © Elian Hattinga van ’t Sant
Het is kortzichtig en riskant om te bouwen op generalisaties uit een andere tijd en/of context. Rond 1980 waren er een aantal in wolven gespecialiseerde ecologen die – destijds terecht – met succes opriepen tot bescherming van de wolf om deze voor uitsterven te behoeden. De
kennis die zij hadden over het gedrag van wolven was echter zeer beperkt.
Het onderzoek naar wolven in het wild was in de praktijk nauwelijks uitvoerbaar en zeker niet op grote schaal: men beperkte zich noodgedwongen jarenlang tot de bestudering van kleine
wolvenpopulaties op (hoofdzakelijk) Ellesmere Island en Isle Royale.
Kennis over sociaal gedrag was gebaseerd op enkele in dierentuinen en door privépersonen gehouden wolven, waarbij er geen enkele sprake was van een natuurlijke situatie. Onder wolven, zo blijkt inmiddels uit diverse recente wetenschappelijke studies en uit videobeelden, bevinden zich allerlei individuen, die zeer bedreven zijn in het oplossen van
problemen; die hun gedrag binnen enkele generaties aanpassen aan hun nieuwe leefsituatie; die zich niet beperken tot de wilde prooidieren in een gebied en die gemakkelijk van prooidier wisselen.
Op basis van de recent toegenomen kennis op het gebied van de cognitie, het leervermogen, het probleemoplossend vermogen en de emotionele individuele verschillen bij wolven, kan men zich dan ook met recht afvragen of de ´probleemwolven´ wel een uitzondering op een regel zijn.
Ook kunt u raadplegen: https://www.elianhattinga.nl/nieuws/
Eerder verscheen:
Beredeneerde biografie (kleine selectie).
Voor achtergrond wetenschapsideaal ecologie/ethologie en wolvenonderzoek in de jaren 1945-1980 :
Hattinga van t Sant, E. A. (2023) De mythe van de alfaman. De dominantie van dominantie in de behavioural sciences. 1920-2020. Een historische reconstructie. Utrecht. (Proefschrift Universiteit Utrecht) NB onder embargo
Voor achtergrond mensen en honden als prooidier zie o.a.
https://www.theguardian.com/world/article/2024/jun/23/wolf-attack-at-french-zoo-leaves-woman-fighting-forlife
https://www.bbc.com/news/articles/cx2n1z943zzo
Jhala, Y.V., & Sharma D.K. (1997). Child-lifting by wolves in eastern Uttar Pradesh, India. Journal of Wildlife Research, 2(2),94–101.
Krithivasan, R., Athreya, V., & Odden, M. (2009). Human-wolf conflict in human dominated landscapes of Ahmednagar District, Maharashtra. Rufford Small Grants Foundation for Nature Conservation, 1.
https://projectwaghoba.com/docs/roopa_krithivasan_indian_wolf_report_2009.pdf#
Linnell, J. D. et al. (2002). The fear of wolves: A review of wolf attacks on humans.
Linnell, J. D. et al. (2021). Wolf attacks on humans: an update for 2002–2020. Norwegian Institute for Nature Research (NINA).
Mech, D. Who is afraid of the big bad wolf? https://wolf.org/wolf-info/basic-wolf-info/wolves-andhumans/whos-afraid-of-the-big-bad-wolf/
Kojola, I., Ronkainen, S., Hakala, A., Heikkinen, S., & Kokko, S. (2004). Interactions between wolves Canis lupus and dogs C. familiaris in Finland. Wildlife biology, 10(2), 101-105.
https://nsojournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2981/wlb.2004.014
Tikkunen, M., & Kojola, I. (2020). Does public information about wolf (Canis lupus) movements decrease wolf attacks on hunting dogs (C. familiaris)?. Nature Conservation, 42, 33-49.
Voor prooivanggedrag van wolven.
Mech, L. D., & Peterson, R. O. (2003). Wolf-prey relations. In: Mech L.D. & Boitani, L., (eds.) Wolves: behavior, ecology, and conservation, 1, 131-157. Chicago.
Neuropsychologische achtergrond van het prooivanggedrag:
Panksepp, J., & Biven, L. (2012). The archaeology of mind: Neuroevolutionary origins of human emotion. New
York.
Weinshenker, N. J., & Siegel, A. (2002). Bimodal classification of aggression: affective defense and predatory
attack. Aggression and Violent Behavior, 7(3), 237-250.
Wolfwerende hekken:
Bruns, A., Waltert, M., & Khorozyan, I. (2020). The effectiveness of livestock protection measures against wolves (Canis lupus) and implications for their co-existence with humans. Global Ecology and Conservation, 21, e00868.
Lance, N. J., Breck, S. W., Sime, C., Callahan, P., & Shivik, J. A. (2010). Biological, technical, and social aspects of applying electrified fladry for livestock protection from wolves (Canis lupus). Wildlife Research, 37(8), 708-714
https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2257&context=icwdm_usdanwrc
Lüthi, R., Hilfiker, D., Tolon, V., & Landry, J. M. (2015). Wolf behaviour towards electric fences used in agriculture. Evolution, 27, 200-219.
https://www.protectiondestroupeaux.ch/fileadmin/doc/Projekte/Woelfe__Zaeune/CDPNews13-Winter2017.pdf
Problematiek algemeen:
Mech, L. D. (2017). Where can wolves live and how can we live with them?. Biological conservation, 210, 310-317. https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1319&context=usgsnpwrc