Categorieën
Columns Geschiedenis Politiek

DEMOCRATIE: VOORBIJGAAND VERSCHIJNSEL?

De democratie is minder normaal dan doorgaans wordt aangenomen.

Door J.Th.J. van den Berg op Parlement.com

Hans Daalder is onmiskenbaar nog steeds de belangrijkste politicoloog die Nederland tot nu toe heeft gekend. Hij waarschuwde zijn studenten steeds voor de kwetsbaarheid van de democratie. Niet de democratie is normaal; het is eigenlijk een wonder dat ze al zo lang bestaat. Normaal zijn de vele vormen van autocratie, die zich niet laten leiden door allerlei vormen van kritiek. Daalder, groot geworden tijdens de Duitse bezetting, zag uit ondervinding de gevaren en de verleiding van autoritaire systemen, als het net overwonnen nazisme en het nabije communisme.

De democratie wordt geregeerd op basis van steun van de meerderheid der bevolking, maar zij laat zich beperken door minderheden; door kritische instituties als de rechterlijke macht, belangenorganisaties en media en, niet het minst, door lokale en regionale besturen. Wat wij democratie noemen, is dus wat grote politieke denkers noemden: een regimen mixtum. Dat is een gemengd stelsel, waarvan de democratische meerderheid wel de basis vormt, maar dat zijn kracht ontleent aan respect voor kritische minderheden. Een stelsel, in voortdurend wankel evenwicht, dat dus met grote zorgvuldigheid moet worden onderhouden.

Leest u verder via: https://www.parlement.com/id/vmjgkbvgfkk7/democratie_voorbijgaand_verschijnsel