Woensdag 14 september 2022 ontvangt burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân een certificaat van Necker van Naem, waarop onder meer staat: ‘Toegankelijk en daadkrachtig zijn eigenschappen die bij haar passen.’ De reden van de uitreiking is dat zij voor de jaarlijkse verkiezing Beste Bestuurder over 2021, tot de laatste vijftig doordringt. In november 2019 neemt burgemeester De Vries datzelfde onderzoeksbureau Necker van Naem in de arm inzake een integriteitsonderzoek naar de aankoop van een pand aan de Singel 7 in Sneek door toenmalig PvdA-wethouder Stella van Gent. In dat hele gebeuren zet burgemeester De Vries haar integriteit op het spel.
Eigen netwerk kiest
Binnenlands Bestuur, een ambtelijk platform, organiseert sinds 2009 de jaarlijkse bestuursverkiezing. Vanaf 2014 is Necker van Naem daarbij behulpzaam. Burgemeester De Vries komt eind 2021 in de tweede ronde tot de laatste vijftig. Zij haalt niet de derde ronde. Daarin zitten wel drie andere noorderlingen: PvdA-wethouder Roel de Jong van De Fryske Marren, GroenLinks-burgemeester Klaas Sloots van Stadskanaal en PvdA-wethouder Joop Brink van Coevorden. Uiteindelijk wordt de Tilburgse GroenLinks-wethouder Esmah Lahlah uitgeroepen tot beste landelijke bestuurder 2021.
Voor het overgrote deel stemt een eigen netwerk op een kandidaat, De Vries niet uitgezonderd. Het zijn namelijk lokale en regionale politici, raadsleden, bestuurders, secretarissen en griffiers die de selectie bepalen. ‘Toch is Burgemeester de Vries erg dankbaar voor de erkenning’, schrijft Súdwest.
November 2019
Op maandagochtend 4 november deelt PvdA-wethouder Stella van Gent aan De Vries en Zondervan, gemeentesecretaris, mede dat ze samen met Empatec-directeur Harry de Wit een pand wil kopen aan de Singel 7 in Sneek. De eigenaar is Sjoerd Tolsma, PvdA-wethouder in Súdwest tot de zomer van 2015. Zijn opvolger is diezelfde Van Gent.
De transactie komt diezelfde dag in een stroomversnelling, want ’s avonds geeft Van Gent aan De Vries door dat de verkopende partij, Tolsma dus, akkoord is gegaan met een bod. En: ‘Gevoelsmatig is morgen meedelen het beste.’ Dit betreft de bekendmaking van de deal aan de andere vier wethouders. Burgemeester De Vries appt terug: ‘Mee eens! Jeetje wat gaat dit snel. Gefeliciteerd en succes met je nieuwe huis. – klavertje vier emoticon – ‘
Burgemeester De Vries had zich afzijdig dienen te houden van deze transactie, want ze geeft hiermee op onjuiste wijze sturing aan het college. De andere vier wethouders zijn verbaasd. Ze constateren belangenverstrengeling, omdat Van Gent samen met Harry de Wit, de directeur van het gemeentelijk sociaal werkbedrijf, het pand koopt. Uiteindelijk is het wethouderschap van Van Gent onhoudbaar. Op vrijdag 15 november houdt ze het voor gezien.
Intussen heeft burgemeester De Vries onderzoeksbureau Necker van Naem ingeschakeld voor een integriteitsonderzoek naar de aankoop van Singel 7 door Van Gent. In het vervolgproces toont De Vries zich wederom geen uitblinker.
De Vries verliest rechtszaak: integriteitsonderzoek moet openbaar
Een inwoner van Sneek volgt de politieke ontwikkelingen nauwlettend. Hij doet vanaf december 2019 herhaaldelijke pogingen, onder andere via een Wob-verzoek, het integriteitsrapport openbaar te krijgen. Dat weigert De Vries keer op keer. Uiteindelijk spant de Sneeker een rechtszaak aan, die hij wint.
PvdA-burgemeester De Vries vindt dat zowel de belangen van de wethouder als die van andere bij de vastgoedtransactie betrokken natuurlijke personen ‘evenredig kunnen worden benadeeld als zij het integriteitsrapport openbaar maakt’. Volgens de eiser is die stellingname niet onderbouwd. De rechtbank gaat daarin mee: de burgemeester heeft ‘op geen enkele wijze inzichtelijk gemaakt waar het nadeel van de bij de vastgoedtransactie betrokken natuurlijke personen uit zou kunnen bestaan’.
Op 21 juli 2021 bepaalt de Rechtbank Noord-Nederland dat het integriteitsonderzoek openbaar moet worden gemaakt, uitgezonderd bijlage 3. Dit deel betreft het commentaar van Van Gent op het verrichte integriteitsonderzoek naar de aankoop van Singel 7. Burgemeester De Vries maakt het rapport openbaar en ook bijlage 3. Dat is tegenstrijdig met wat ze eerst beweerde, namelijk dat ze de belangen van wethouder Van Gent wilde beschermen.
Tenslotte
Jannewietske de Vries is in september 2022 vier jaar burgemeester van Súdwest-Fryslân. Niet alleen in vraagstukken rondom Van Gent heeft
ze onzuiver gehandeld. In de loop van 2019 toont ze haar bestuurlijke onkunde publiekelijk voor het eerst ten aanzien van Garden of Dance.
Wiebe Dooper
Opmerking:
Burgemeester Jannewietske de Vries is in de gelegenheid geweest om te reageren op dit artikel. Er werd geen reactie van haar ontvangen. WD
Geraadpleegde bronnen:
https://sudwestfryslan.nl/publicatie/boargemaster-in-top-50-beste-lokale-bestuurders/
https://www.liwwadders.nl/wp-content/uploads/Van-Gent-Toelichting-integriteitsrapport.pdf
https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNNE:2021:3075