(Tekst: Steatefraksje GrienLinks)
De GrienLinks-fractie is kritisch op de keuze die de provincie maakt in de natuur/stikstofproblematiek en stelt vragen aan het college. Jochem Knol: ” Bij het zoeken naar oplossingen van de stikstofproblemen wordt door de agrarische bedrijven ingezet op innovatieve oplossingen. Het college heeft in diverse publicaties aangegeven deze oplossingsrichting te omarmen. De afgelopen jaren is echter gebleken dat veel van de innovaties niet het geoogde effect hebben, hetgeen door de Raad van State is bevestigd. Bovendien gaan de problemen veel verder dan alleen de stikstofopgave. Ook het kabinet geeft aan dat ook de problematiek rond water, klimaat, bodem en natuurherstel snel moet worden aangepakt. Dit lijkt bijvoorbeeld strijdig met de huidige provinciale afspraken rond het pas in 2035 afronden van de Europese wateropgave (KRW) en van de volledige Natuurnetwerkopgave. De landbouw moet gewoon veranderen, hoe je het ook wendt of keert.”
Keuze voor innovatie niet voldoende
Bij de innovatieve oplossingen wordt onderscheid gemaakt in enerzijds maatregelen in het bedrijfsmanagement, zoals weidegang en ‘gericht’ voer om het eiwitgehalte te optimaliseren en anderzijds in technische innovaties zoals emissiearme stalvloeren en luchtwassers. Ook worden er nieuwe manieren bedacht, zoals het verdunnen van mest. Hiervoor is echter veel water nodig. Jochem Knol: “De agrarische organisaties zeggen dat er met innovatieve oplossingen genoeg stikstofemissiebeperking gehaald kan worden. De Raad van State heeft echter verschillende van deze oplossingen al onderuit gehaald. Emissiearme vloeren en luchtwassers bijvoorbeeld halen in de praktijk niet de beloofde emissiebeperking. Het college en de meerderheid van de Staten kiest voor de weg van de innovatieve oplossingen in plaats van ook te kiezen voor een hervorming in de landbouw. We vragen daarom aan het college of zij kunnen onderbouwen dat de veehouderij met deze technologische innovaties de ammoniakemissie zodanig naar beneden kan brengen dat de natuur voldoende kan herstellen? Als het college dit niet kan onderbouwen, op basis waarvan kunnen we als provincie dan blijven volharden in kiezen voor de optie ‘technologische innovaties’?”
Hervorming van de landbouw noodzakelijk
Jochem Knol: “Als we ons alleen blijven focussen op het stikstofprobleem, komen we van een koude kermis thuis. Want ook op andere gebieden hopen de problemen zich op. Ook op het gebied van klimaatverandering, de bodem, het pesticidengebruik en de waterkwaliteit is de landbouw een belangrijke speler. Onze huidige manier van landbouw bedrijven vraagt om een extreem laag grondwaterpeil én veroorzaakt forse vervuiling van het oppervlaktewater door (kunst)mestuitspoeling en bestrijdingsmiddelen. De normen voor waterkwaliteit en -kwantiteit van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) moeten in 2027 gehaald zijn, dat is in 2000 afgesproken. Die lijken niet overal gehaald te gaan worden. Dit kan voor boetes en verboden zorgen vanuit Europa, net als bij de natuur/stikstofproblematiek. Ook om deze waternormen te halen is het noodzakelijk onze landbouw te hervormen. De transitie in de landbouw is ook van groot belang voor het voortbestaan van boerenbedrijven in de toekomst.”
De fractie vraagt daarom aan het college of zij het eens is met de fractie van GrienLinks dat niet alleen de ammoniakemissie, maar ook de water- , klimaat-, pesticiden- en bodemproblematiek een argument is om naar een transitie in de veehouderij te streven. Ook wil de fractie weten welke stappen de provincie zet om hier tijdig handen en voeten aan te geven. En tenslotte vraagt de fractie ook hoe het staat met de motie voor een versnelling op de watermaatregelen die op 22 juni 2022 in de Staten is aangenomen.