Het slimme – politieke – spel?
Eerder schreef ik dat ik de verhuizing van Poiesz in Koudum – van Hoofdstraat naar Tjalke van der Walstraat – geen goed plan vindt.
Ik schreef dat naar aanleiding van een brief van 13 november 2024 van de directie van Poiesz gericht ‘aan de directe buren van de nieuw te realiseren Poiesz supermarkt aan de Tjalke van de Walstraat in Koudum’ om op 2 december naar een informatie-avond te komen.
Wat mij het meest tegen de borst stuit is het – politieke – spel dat gespeeld wordt. Arrogantie van de macht?
Naar verluidt heeft de vorige eigenaar van het terrein van v/h Fleurig Buiten enige jaren geleden aan de gemeente gevraagd of er woningen gebouwd zouden mogen worden.
Het terrein is wat mij betreft inderdaad uitstekend geschikt voor huizen – wellicht voor één en twee personen (jongeren en ouderen) waar in Koudum behoefte aan is. Veel beter dan voor één supermarktgebouw met een immense parkeerplaats, die het overgrote deel van de week onbezet zal blijken. (Die mening baseer ik mede op een door Bureau Polyfern begin 2023 uitgebracht advies – dat mede in samenwerking met de gemeente Súdwest Fryslân is opgesteld en waarin wat ik hier stel ongeveer ook zo beschreven staat).
Maar de gemeente heeft dus niet meegewerkt aan het bouwen van huizen daar. Naar ik vernomen heb, omdat er op het gemeentehuis in Sneek toen al signalen van de Poiesz binnen waren gekomen om op dat terrein de nieuwe supermarkt te willen bouwen.
Om er een supermarkt te laten komen moet echter een horde genomen worden. Voor het beoogde terrein is een zogenoemd “bestemmingsplan” opgesteld. Daarin heeft de gemeente vastgelegd dat er daar (alleen) ‘detailhandel’ mag komen. Maar….dat mag geen supermarkt zijn.
Ik heb aan de gemeente gevraagd waarom dat ooit zo bepaald is. Daarop heb ik helaas (nog) geen antwoord gekregen. Zou het zo kunnen zijn dat dat gedaan is om te voorkomen dat er zich in Koudum nog een extra supermarkt zou vestigen? Dus in feite om de vestiging van de Poiesz in de Hoofdstraat te ‘beschermen’…..?).
Dat is erg discutabel. Want zoals het zich mij soms laat aanzien zijn de banden tussen de directie van Poiesz en wethouder Dam zo ongezond hecht dat de wethouder de belangen van één ondernemer niet meer goed kan afwegen tegenover de belangen van een heel dorp.
Dus de verhuizing lijkt doorgedrukt te moeten worden. Daarom hanteerde wethouder Dam de procedure om de gemeenteraad te vragen om ‘planologische instemming te geven in verband met verplaatsen van Poeisz supermarkt’. Als de raad daarmee akkoord zou gaan, dan kon het college van B&W zelfstandig gaan beslissen over de wijziging van het bestemmingsplan en had de gemeenteraad er dus niets meer over te zeggen.
En zo geschiede. De meerderheid van die raad heeft de wethouder carte blanche gegeven. Met voorop de partijen, die wethouders hebben in het college en die ‘hun wethouder’ niet willen laten vallen: PvdA, CDA en FNP. Dat was in mei van dit jaar.
Formeel moest de Poiesz ‘nog even een vergunning aanvragen’ en dan zou het college van B&W wel akkoord gaan. Maar het is al maanden wachten op het ‘besluit van het college’, waarin men moet onderbouwen welke gewichtige redenen er zijn om op het terrein aan de Tjalke vd Walstraat toch een supermarkt toe te staan. (Een besluit waarop overigens nog inspraak mogelijk is – van wie dan ook; behalve uiteraard de gemeenteraad.)
Maar lukt zo’n onderbouwing wel? Ik maak gemakshalve een vergelijking naar het huidige kabinet. Om migratieplannen snel door te voeren riepen het kabinet en bepaalde partijen dat er een ‘noodwet’ zou komen. Om zo’n ‘noodwet’ in het leven te roepen moesten er ‘gewichtige redenen’ aangevoerd kunnen worden. “Die zijn er helemaal niet”, zeiden vele ambtenaren in koor. En dus ging de ‘noodwet’ niet door.
Het lijkt er op dat men in Sneek ook geen ‘gewichtige redenen’ kan bedenken om de Poiesz toe te staan een supermarkt te vestigen aan de Tjalke van der Walstraat…..
Toch gaat de directie van Poiesz nu al met haar ‘nieuwe buren’ om tafel zitten. Arrogantie? Of peilen of er mogelijk rechtszaken zitten aan te komen vanuit de buurt?
Bij het ‘ter perse gaan’ van dit bericht blijkt dat aan andere belangstellenden de toegang door de directie van de Poiesz wordt geweigerd. In mijn optiek een typisch geval van ‘verdeel-en-heers’.
Hoe dan ook: als het college van wethouders toestemming geeft, worden door dat college alle democratisch genomen besluiten met voeten getreden. Het druist in tegen wat zij zelf in het oude bestemmingsplan heeft vastgelegd. Het gaat ook in tegen de detailhandelsvisie, die de gemeente in 2019 herijkt heeft en waarbij de aanwezigheid van een supermarkt in de Hoofdstraat in Koudum als ijzersterk werd genoemd.
En de partijen, die in de gemeente aan de touwtjes trekken (PvdA, CDA en FNP) gaan in tegen het eigen ‘coalitieakkoord’, waarin staat dat er gestreefd moet worden naar sterke dorpskernen. Ook gaat het college in tegen een recent uitgebracht provinciaal onderzoek, waarin te lezen valt dat de aanwezigheid van een supermarkt in een winkelgebied vrijwel een ‘must’ is: zeker in dorpen. Maar – zoals al beschreven – dat kon het college al weten uit het onderzoek van Adviesbureau Polyfern van begin 2023.
En wat zijn de woorden van burgemeester Jannewietske de Vries waard die zij onlangs bij haar herbenoeming bezigde: ‘de dorpen moeten weerbaar worden’?
Vanuit Koudum zijn eind 2023 al 2.500 handtekeningen aangeboden onder een protest tegen de verhuizing van de supermarkt. Daarnaast hebben Dorpsbelangen en Ondernemersvereniging Koudum op eigen kosten een stedenbouwkundige ingehuurd en een alternatief plan op de huidige locatie van de Poiesz op tafel gelegd. In een leegstaand winkelpand in de Hoofdstraat is maandenlang getoond ‘hoe het ook kan’. (Het leegstaande pand is tijdelijk ingericht met Sinterklaasattributen. Hopelijk in de nabije toekomst weer in gebruik als winkel).
Echter, na een ‘njet’ van de kant van de directie van Poiesz op alle alternatieven veegde het college van burgemeester en wethouders de door het dorp ingebrachte argumenten ook maar gewoon van tafel. Wat moet je als dorp dan doen om meer weerbaar te zijn? Toch niet met rieken en knuppels naar het gemeentehuis?
We leven gelukkig nog steeds in een rechtsstaat. Misschien kan de rechter zich nog eens over de kwestie ‘(on-)rechtmatigheid verhuizing Poiesz’ buigen…..
© Rob Goedhart
Eerder verscheen:
https://www.brekt.nl/rob-goedhart-verhuizing-poiesz-supermarkt-in-koudum-geen-goed-plan/