Onlangs heeft de rekenkamer van de gemeente Leeuwarden meegedaan aan een landelijk vergelijkend onderzoek naar de behandeling van klachten tegen het gemeentebestuur over de periode 2019-2022.
Het gaat om klachten gericht op gedragingen van bestuurders of ambtenaren zoals klachten over persoonlijke behandeling door medewerkers of bestuurders, het niet reageren op vragen of het krijgen van te weinig, onjuiste of misleidende informatie.
Daarvoor heeft de rekenkamer gebruik gemaakt van de informatie die de gemeente Leeuwarden voor dit onderzoek heeft aangeleverd aan de hand van een ingevulde vragenlijst.
Het gemeentebestuur van Leeuwarden heeft aangegeven zich te houden aan de wettelijke regels voor het behandelen van klachten zoals opgenomen in hoofdstuk 9 van de Algemene Wet bestuursrecht (Awb) en aan de gemeentelijke klachtenregeling.
Dat betekent onder meer dat Leeuwarden voldoet aan de wettelijke verplichting dat degene die een klacht behandelt nimmer betrokken is geweest bij de gedraging waarover de klacht gaat.
De gemeente Leeuwarden zegt ook te voldoen aan de wettelijke verplichting tot registratie van klachten.
Daarvoor beschikt de gemeente over een digitaal systeem van klachtregistratie waarin alle tegen het gemeentebestuur ingediende klachten worden opgenomen.
Om het waarheidsgehalte van deze bewering van het gemeentebestuur van Leeuwarden te toetsen, heb ik met een beroep op de Wet open overheid informatie opgevraagd over de behandeling van een achttal klachten die ik heb ingediend naar aanleiding van het dubieuze integriteitsonderzoek dat de burgemeester van Leeuwarden heeft ingesteld tegen het voormalig raadslid van Lijst058 Selo Boxman. Het gaat om de volgende klachten:
- Klacht tegen de burgemeester en de griffier van de gemeenteraad wegens onder meer vooringenomenheid, ondeskundigheid en onzorgvuldigheid in het integriteitsonderzoek tegen het raadslid van Lijst058 Selo Boxman d.d. 8 augustus 2020, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden;
- Klacht tegen de burgemeester van Leeuwarden en de griffier van de gemeenteraad van Leeuwarden wegens vooringenomenheid en onzorgvuldigheid in het integriteitsonderzoek tegen het voormalig raadslid van Lijst058 Selo Boxman d.d. 2 januari 2022, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden;
- Klacht tegen de burgemeester van Leeuwarden wegens vooringenomenheid en onzorgvuldigheid in het integriteitsonderzoek tegen het voormalig raadslid van Lijst058 Selo Boxman d.d. 19 maart 2022, ingediend bij de burgemeester van Leeuwarden;
- Klacht tegen de adjunct-griffier van de gemeenteraad van Leeuwarden wegens misbruik van verantwoordelijkheden en bevoegdheden en misleiding in het kader van de afhandeling van klachten over het dubieuze integriteitsonderzoek dat de burgemeester van Leeuwarden heeft ingesteld tegen Selo Boxman, voormalig raadslid van Lijst058 d.d. 24 mei 2022, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden;
- Klacht tegen de griffier van de gemeenteraad van Leeuwarden wegens het manipuleren van de lijst van ingekomen stukken van de gemeenteraad in het kader van het dubieuze integriteitsonderzoek dat de burgemeester van Leeuwarden heeft ingesteld tegen Selo Boxman, voormalig raadslid van Lijst058 d.d. 6 juni 2022, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden;
- Klacht tegen de griffier van de gemeenteraad van Leeuwarden wegens privacy-schendingen d.d. 6 juni 2022, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden;
- Klacht tegen de heer W.J. Borghardt, sectormanager Juridische en Veiligheidszaken wegens onbevoegd en onrechtmatig handelen in het kader van de melding van een integriteitsschending gepleegd door de griffier van de gemeente Leeuwarden d.d. 28 juli 2023, ingediend bij de gemeentesecretaris van Leeuwarden;
- Klacht betreffende het niet beantwoorden van de brief aan de gemeenteraad van Leeuwarden d.d. 18 oktober 2023: “Het presidium van de gemeenteraad van Leeuwarden is medeplichtig aan de onrechtvaardige en oneerlijke behandeling van het raadslid van Lijst058 Selo Boxman in het tegen haar ingestelde integriteitsonderzoek door de burgemeester van Leeuwarden” d.d. 5 juni 2024, ingediend bij de gemeenteraad van Leeuwarden.
Uit het Woo-besluit van 7 augustus 2024 blijkt, dat met uitzondering van de klacht onder 7, de griffier van de raad Frans van der Heide als behandelaar van deze klachten is opgetreden ofwel zich met de behandeling heeft bemoeid, terwijl hij betrokken was bij de gedragingen waarover de klachten gaan.
Door zijn toedoen is geen enkel onderzoek naar de klachten ingesteld.
Hij heeft daarmee de wettelijke voorschriften voor het behandelen van klachten in ernstige mate geschonden.
Het Woo-besluit biedt geen enkel bewijs van registratie van de klachten in het gemeentelijk digitaal systeem van klachtregistratie.
Dat betekent dat de conclusie van de rekenkamer, dat het aantal geregistreerde klachten tegen het gemeentebestuur van Leeuwarden relatief hoog is in vergelijking met een aantal andere gemeenten met meer dan 100.000 inwoners, moet worden bijgesteld omdat is gebleken dat niet alle klachten worden geregistreerd en het werkelijke aantal klachten daarom hoger ingeschat moet worden.
Wat zwaarder weegt is de constatering dat het gemeentebestuur van Leeuwarden de eigen rekenkamer, die tot taak heeft de gemeenteraad van Leeuwarden te ondersteunen, heeft misleid en op het verkeerde been heeft gezet.
De consequentie van dit gedrag is namelijk dat door toedoen van burgemeester en wethouders de rekenkamer, met de brief aan de raad van 19 maart 2024 over het onderzoek naar de klachtenafhandeling, de gemeenteraad van Leeuwarden onjuist en onvolledig heeft geïnformeerd.
Vast staat dat de burgemeester van Leeuwarden ernstig in gebreke is gebleven in zijn wettelijke verplichting toe te zien op een zorgvuldige behandeling van bezwaarschriften en een zorgvuldige behandeling van klachten door het gemeentebestuur.
© Gerard Jorna,
16 oktober 2024
Geraadpleegde bronnen:
- Alle klachten zijn op datum te vinden op de lijst van ingekomen stukken van de gemeenteraad;
- Woo-besluit 2024-153052 d.d. 7 augustus 2024, te vinden op de website van de gemeente Leeuwarden onder “Afgehandelde Woo-verzoeken 2024”;
- Brief van de rekenkamer aan de gemeenteraad van Leeuwarden over het DoeMee onderzoek 2023 d.d. 19 maart 2024; agenda initiatief 22 mei 2024 Groen/Links Leeuwarden; informatieve bijeenkomst raad op 5 juni 2024.