(tekst: provinsje Fryslân)
Welke jonge bouwwerken willen we behouden voor de toekomst? Met die vraag heeft de provincie Fryslân vanaf februari op Stim fan Fryslân onder inwoners een peiling gehouden. De peiling ging over bijzondere gebouwen en kunstwerken, zelfs wijken en groen dat tussen 1965 en 2000 tot stand is gekomen. Deze zijn bijzonder, omdat ze iets vertellen over die periode in Fryslân.
Het gaat bijvoorbeeld om dijkverhogingen, de opkomst van TV en de ruilverkaveling. Experts hadden een lijst gemaakt van 50 mogelijke jonge monumenten. Die lijst is in februari door inwoners aangevuld met nog eens ruim 50 geliefde jonge monumenten. Gedeputeerde van Erfgoed Femke Wiersma is heel blij met de lijst: “Wy hawwe yn Fryslân al in protte âlde monuminten, der binne no ek potinsjele jonge monuminten yn byld kaam. Dat is mei tank oan de ynwenners fan Fryslân. It erfgoed fan Fryslân is hjirtroch ek minskewurk fan de Friezen. Dêr bin ik grutsk op!”
Dit is uiteindelijk de top 13:
13. Crystallic, Leeuwarden
12. Theater De Harmonie, Leeuwarden
11. Gebouw Tresoar, Leeuwarden
10. Achmeatoren, Leeuwarden
9. Vuurtoren, Harlingen
8. Jopie Huisman Museum, Workum
7. TV Toren, Spannenburg
6. Voormalig ING-gebouw, Leeuwarden
5. Ecokathedraal, Mildam
4. Pand Labadistendyk 2, Wiuwert
3. Uniastate, Bears
2. Slauerhoffbrug, Leeuwarden
1. Dijktempel, Marrum
Het is een top 13 geworden, door een gedeelde 8e en 9e plek. Langs deze geliefde jonge monumenten wordt de komende tijd een fiets- en autoroute gemaakt. De routes verschijnen binnenkort op de website Visit Friesland. Betrokkenen bij de peiling krijgen een bericht als de route klaar is. Ook deelt de provincie Fryslân de peiling met het rijk en de Friese gemeenten. De objecten komen ook op de Cultuurhistorische kaart van Fryslân.
In totaal 5000 mensen hebben de website Stim fan Fryslân bezocht. Om te kunnen deelnemen moest men een account aanmaken. Er zijn 520 stemmen uitgebracht. Daarmee hebben de bezoekers aangegeven dat ze het object waarop ze hebben gestemd, willen behouden voor het nageslacht.
Niet alleen gebouwen, maar ook andere objecten zoals kunstwerken, gemalen, landschappelijke elementen en stedenbouwkundige ensembles van na 1965 zijn in beeld gekomen. Bezoekers van Stim fan Fryslân hebben deze brede aanpak van soorten Jonge monumenten kunnen waarderen. Want pas op plek 6 zien we het eerste gebouw in de top 13 verschijnen.