Op zaterdag 19 oktober 1968 werd in Sneek geschiedenis geschreven. Toen sprak NKV-voorzitter Jan Mertens tijdens een jubileumfeest het district Friesland toe in hotel-restaurant Hanenburg. Zijn betoog werd bekend als ‘De 200 van Mertens’.
Vakbondsleider Mertens zei: ‘In Nederland hebben wij in ons economisch bestel te maken met wat ik zou willen noemen een lijnenspel. Onlangs hebben wij gesteld dat de hele economie in ons land in handen is van rond tweehonderd personen. Van een groep mensen die elkaar goed kent en elkaar frequent ontmoet in verschillende colleges. Het is zowel een machtige, financieel sterke als beangstigende groep.’
Vreemd genoeg werd er aan de woorden van Mertens niet of nauwelijks aandacht besteed binnen mijn studie maatschappijleer aan de lerarenopleiding Ubbo Emmius (1978-1984) in Leeuwarden, waar docenten meer aandacht hadden voor De cultuur van het narcisme van Christopher Lasch en De staat in de kapitalistische maatschappij van Ralph Miliband.
‘De 200 van Mertens’ klonk wel landelijk door. Vanaf 2006 presenteert de Volkskrant jaarlijks een top van de 200 machtigste personen in Nederland. Langzamerhand dringen er meer vrouwen tot die top door. Gelukkig maar.
Mertens (1916-2000) was van juni 1964 tot mei 1973 voorzitter van het NKV, Nederlands Katholiek Vakverbond. Daarna was hij voor de KVP staatssecretaris van Sociale Zaken in het roemruchte kabinet-Den Uyl (1973-1977).
Wiebe Dooper
Geraadpleegde bronnen
https://vakbondshistorie.nl/dossiers/200-mertens-50-jaar-dato/